بیانیه مهم وزارت علوم در توضیح تصمیمات راهبردی جدید در تبعیت از دستور مهم رهبر انقلاب

در پی تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر ضرورت شتاب علمی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با انتشار بیانیه‌ای، به استحضار مردم شریف ایران می‌رساند که جامعه‌ی دانشگاهی خود را مدیون این مردم شریف و تاریخ سرافرازانه آنان می‌داند و از این رو در شرایط پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، با عزمی راسخ و برنامه‌ریزی جامع، تمام توان خود را در جهت ارتقا امنیت و کیفیت زندگی مردم، افزایش کیفیت آموزشی و عدالت اجتماعی، تحول و بازبینی در جذب دانشجویان و اساتید و افزایش توان و قدرت ملی ایران به کار خواهد گرفت و از آغاز اجرای سیاست‌های راهبردی جدید برای جهش علمی کشور خبر داد.

 

متن این بیانیه به شرح  ذیل است:

در جهان پرتلاطم امروز، قدرت علمی یکی از ارکان اصلی اقتدار ملی و رفاه اجتماعی کشورها به شمار می‌­رود. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیرو دستور مقام معظم رهبری، با درک عمیق از ضرورت تحول بنیادین در نظام آموزش عالی، اقدام به برداشتن گام­های مهمی در مسیر اجرای سیاست راهبردی نوین نموده تا بتواند مسیر جهش علمی ایران را هموار سازد.

جمهوری اسلامی ایران در آستانه برهه‌­ی نوینی قرار گرفته است، زمانی که در آن دانشگاه­‌ها و مراکز پژوهشی باید نقش محوری در حل چالش­‌های ملی، تولید فناوری­‌های راهبردی، تقویت همدلی و انسجام ملی و ارتقاء جایگاه ایران در عرصه جهانی ایفا کنند. وزارت علوم در این مسیر با پذیرش مسئولیت تاریخی خود، بسته­‌ی سیاستی جدیدی را تدوین و اجرا می­‌نماید.

با توجه به چالش­‌های ساختاری، شکاف عملکردی و ضعف ارتباط میان دانشگاه و جامعه، وزارت علوم تحقیقات و فناوری با هدف ارتقاء کیفیت آموزشی و پژوهشی، سیاست­گذاری جامع و یکپارچه‌­ای را آغاز کرده تا زیرساخت‌های تحول در نظام آموزش عالی کشور فراهم گردد. باید باور کنیم که در جهان امروز، علم است که آینده­‌ی رفاه و امنیت ما را رقم می­زند. بدون سیاست‌­هایی که مبتنی بر شواهد علمی باشند در تاریکی قدم خواهیم زد. سرنوشت نسل­‌های آینده­‌ی ایرانیان منوط به سیاست­‌هایی است که امروز درباره نهاد علم اتخاذ می‌­کنیم.

ایفای نقش بی­‌بدیل دانشگاه ایرانی، در «انسجام و تقویت هویت ملی» و تحقق «جهش علمی و فناورانه» در جهت ارتقاء امنیت و کیفیت زندگی مردم شریف ایران، مستلزم بازنگری عمیق در حکمرانی دانشگاهی و نظام ارزیابی سیاست.­های علمی کشور است. وزارت علوم با اتکاء به حمایت‌­های داهیانه مقام معظم رهبری و با بهره‌­مندی از تجارب داخلی و جهانی و با رویکردی شفاف، پاسخگو و آینده‌­نگر مسیر اصلاح و نوسازی نظام آموزش عالی را آغاز خواهد کرد.

نهاد علم در ایران نیازمند بازنگری­‌های زیر است:

- «کیفیت آموزش و پژوهش» باید در کانون بازنگری­‌ها و تحولات نهاد علم قرار گیرد.
- هیچ تحولی­ بدون شکل­‌گیری «اجماع» و «مشارکت فعال» جامعه‌­ی دانشگاهی اعم از استاد، دانشجو و کارمند ممکن نیست.
- حل چالش‌­های حوزه­‌ی علم و فناوری جز با شکل­‌گیری «اراده­­‌ی سیاسی فرابخشی» ممکن نیست و لازم است تا همه بخش­‌های دولت و حاکمیت به کمک نهاد علم بیایند.
- با توجه به تحولات جهانی و داخلی، تحول در «مدیریت منابع انسانی» نهاد دانشگاه، به هدف نگهداشت و جذب نخبگان علمی، حمایت از جوانان خلاق و نوآور و جایگزینی معیارهای کیفی مانند تاثیر اجتماعی و نوآوری و طراحی سازوکارهای نظام انگیزشی رقابت­‌پذیر برای حمایت از نقش‌­آفرینان و شتاب­‌دهندگان اصلی علم و فناوری ضروری است.
- نظام جذب دانشجو و استاد با هدف ارتقا عدالت اجتماعی و مبتنی بر مشارکت هسته­‌ی سخت 90 میلیونی نظام و ایجاد دلگرمی و حس تعلق جمعی فراگیر در هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی می­‌باید بازنگری و اصلاح شوند.
- بازنگری و بازبینی نقش وزارت علوم در حکمرانی علمی در حوزه‌­ی سیاست­گذاری و راهبری کلان نهاد علم.
- در جهت تحقق علم نافع و ایفای نقش مسئولیت اجتماعی دانشگاه، پژوهش­‌های کاربردی و معطوف به حل مسائل ملی مورد حمایت خاص قرار خواهند گرفت.
- توجه راهبردی به موضوع «مرجعیت علمی»، به عنوان بخشی کلیدی از سیاست‌­های علمی کشور.
- حمایت دولت و مجلس در جهت توسعه­‌ی زیرساخت­‌های پژوهشی و فناوری مانند تجهیز آزمایشگاه‌­ها، توسعه­‌ی پارک­‌های فناوری و دسترسی به منابع علمی جهانی ضروری است.
 - جامعه‌ی دانشگاهیان و محققان ایرانی خارج از کشور، ظرفیت ممتاز کشور ایران هستند و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری زمینه­‌های متنوع برای ارتباط علمی با این سرمایه‌­های ایرانی را فراهم خواهند نمود.
- دیپلماسی و تعاملات علمی به ویژه با کشورهای دوست، منطقه­ و قدرت‌­های نوظهور جهانی مورد حمایت ویژه قرار خواهند گرفت.
- به منظور تحقق اهداف راهبردی کشور در حوزه­‌ی علم و فناوری، اجرائی کردن ظرفیت­‌های قانونی محقق نشده در جهت حمایت مالی از مگاپروژه‌­های پیش­­‌برنده‌­ی علم و فناوری، جهش در زیرساخت­‌های دیجیتال  و داده‌­محور و حفظ منزلت نخبگان علمی ضروری است.


در پایان به استحضار مردم شریف ایران می‌­رساند که جامعه­‌ی دانشگاهی خود را مدیون این مردم شریف و تاریخ سرافرازانه آنان می‌­داند و از این رو در شرایط پس از جنگ تحمیلی 12 روزه، با عزمی راسخ و برنامه‌­ریزی جامع، در تبعیت از سیاست­‌های کلان نظام تمام توان خود را در جهت ارتقا امنیت و کیفیت زندگی مردم و افزایش توان و قدرت ملی ایران به کار خواهد گرفت.