یادداشت

امیرحسین چیت‏‏‌ساززاده
مدیر برنامه آفاق
هنگام مواجهه با یک‌مساله سیاستی برای یافتن راه‌‌‌حل، باید دلایل پدیدآمدن آن را به‌‌‌خوبی درک کنیم. در این راستا شنیدن روایت‌‌‌های سیاستگذاران و ذی‌نفعان آن سیاست، به ما کمک می‌کند تا بفهمیم که یک‌سیاست چرا و چگونه تدوین و اجرا شده است و در صورت نامطلوب بودن آن برای تغییر باید از کجا شروع کرد و پیش رفت.

سیاست اخذ شهریه از پذیرفته‌‌‌شدگان غیرایرانی کنکور سراسری در دوره روزانه دانشگاه‌‌‌ها از آن ‌‌‌جهت که در چند سال گذشته، همواره هنگام بازگشایی دانشگاه‌‌‌ها جنجال‌‌‌برانگیز ‌‌‌شده و شائبه اعمال تبعیض را در ذهن نخبگان مهاجر در ایران ایجاد می‌کند، کج‌کارکردی خود را نشان داده است. اما اینکه چرا این سیاست در دهه گذشته برای مواجهه با پذیرفته‌‌‌شدگان غیرایرانی کنکور سراسری اتخاذ شده است، خود روایتی چندلایه دارد که باید آن را از زبان کارشناسان و مدیران دانشگاه‌‌‌ها و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شنید. در ادامه دلایل ایجاد این سیاست را می‌‌‌کاویم.

الزام دانشجویان غیرایرانی به خروج از کشور بعد از فارغ‌‌‌التحصیلی

از نظر قانون خروج و مراجعت اتباع خارجی، تفاوتی بین دانشجوی بین‌المللی که از کشور دیگری برای تحصیل به ایران می‌‌‌آید، با مهاجرانی که در ایران به دنیا آمده و تحصیل‌‌‌کرده‌‌‌اند و از طریق کنکور وارد دانشگاه‌‌‌ها شده‌‌‌اند، وجود ندارد و هر دو دسته، پس از اتمام تحصیل باید در مدت‌‌‌زمان کوتاهی از ایران خارج شوند. به ‌‌همین دلیل، مسوولان دانشگاهی اعلام می‌کنند که نمی‌‌‌توانند از این دانشجویان مانند همتایان ایرانی‌‌‌شان در ازای استفاده از تسهیلات تحصیل رایگان، تعهد خدمت اخذ کنند. از نظر آنان، به دلیل الزام این افراد به خروج قطعی از کشور، حتی در صورت بهره‌‌‌مندی از تحصیل رایگان، باز هم این افراد در پایان تحصیل برای دریافت مدرک تحصیلی و خروج از کشور باید هزینه آموزش خود را به‌‌‌صورت تمام بپردازند. بنابراین بهتر است برای جلوگیری از فشار اقتصادی به آنان، این هزینه به شکل شهریه و در چند نوبت از آنان اخذ شود.
یادداشت بالا در تاریخ 24 اردیبهشت 1401 در روزنامه دنیای اقتصاد به چاپ رسیده‌است.
برای دیدن ادامه مطلب کلیک کنید