مهاجرت نامه (ویژه نوروز 1401)
عمادالدین پایندهگزارش سیاستی
آزمایشگاه داده و حکمرانی
ناشر : پیوست
سال نشر : 21 فروردین 1401
مقدمه
فناوری روابط بین‌المللی را هم دچار تغییر کرده است و دولت‌ها در تلاش هستند تا بر فضای مجازی هم چیره شوند و روش حاکمیت خود را بر شهروندان فضای مجازی اعمال کنند. اما واقعیات پیش‌رو نشان می‌دهد از آن‌جا که فضای مجازی ماهیت مخصوص به خود را دارد هر نوع سیاست‌گذاری در فضای مجازی هم باید تا حد امکان جهانی باشد.
جنگ میان روسیه و اکراین در شرایطی ادامه پیدا کرده است که شاید برای اولین بار در جهان، اینترنت، فضای مجازی و فناوری‌های ارتباطی در صف خط مقدم جنگ قرار گرفته‌اند. از تحریم‌های ابَرپلتفرم‌های رسانه اجتماعی(فیس‌بوک، تیک‌تاک، یوتیوب و توئیتر) علیه حساب‌های کاربری روسی گرفته، تا کمک‌های زیرساختی اتحادیه اروپا به اکراین، دسترسی مردم اکراین به اینترنت ماهواره‌ای یا حتی تحریم داخلی مثل: محدودسازی دسترسی کاربران روسی به برخی رسانه‌های اجتماعی توسط دولت این کشور.
در این یادداشت مروری خواهیم کرد بر مقاله‌ای با عنوان «علیه حاکمیت در فضای مجازی» اثر میلتون مولر استاد برجسته دانشگاه فنی جورجیا و متخصص در حوزه حکمرانی اینترنت که در سال ۲۰۲۰نوشته شده است که از اصلی‌ترین نظریات مرتبط در خصوص مفهوم حکمرانی(Governance) و حاکمیت(Sovereignty) نیز به شمار می‌رود.
مولر در این مقاله تلاش کرده است سرنوشت مفهوم حاکمیت سرزمینی را در مواجهه با چالش‌های فضای مجازی مبتنی بر IPها و زیرساخت‌های داده‌محور تشریح کند و حداقل روی کاغذ دولت‌ها را از صرافت بازتولید حاکمیت ملی-سرزمینی در عرصه اینترنت به‌ویژه در لایه زیرساخت، دسترسی و اتصال منصرف کند. بازخوانی نقطه نظرات این متفکر در پارادایم آمریکایی حکمرانی فضای مجازی که غالبا اصالت را بر فعالیت آزاد و بی‌دردسر شرکت‌های خصوصی قرار می‌دهد، این بار در حاشیه وقایع جنگ روسیه و اکراین و به طور خاص سیاست‌های اتخاذشده در همکاری نزدیک میان پلتفرم‌های بزرگ آمریکایی و سیاست‌های اتحادیه اروپا، ابعاد چالش‌برانگیزی از مفهوم حاکمیت مجازی به نمایش می‌گذارد.
برای مطالعه ادامه گزارش، کلیک نمایید.